سرپرست ایرانی گروه کاوش محوطه تل آجری از کشف ۴ کتیبه متعلق به دوره هخامنشیان در این محوطه خبر داد و گفت: در این کتیبهها به زبان بابلی کلماتی چون شاه و دروازه حک شده است که نشان میدهد این محوطه تاریخی ورودی بخشی از شهر پارسه بوده که به کاخ بزرگی معطوف میشده است.
به گزارش شیراز۱۴۰۰ به نقل از «خبرجنوب» فصل جدید کاوشهای باستانشناسی شهر پارسه با تمرکز بر محوطه تل آجری از سر گرفته شد. پنجمین فصل از کاوشهای باستان شناسی و برنامه مطالعات تل آجری در حریم شهر پارسه، با حضور هیات مشترکی از باستانشناسان ایرانی و ایتالیایی در منطقه تاریخی تل آجری واقع در شمال غربی تختگاه تخت جمشید، آغاز شده است.
سال گذشته با کشف بخشهایی از پی دروازه، آجرهای لعابدار وآثار منقوشی از این محوطه تاریخی به دست آمد که به گنجینه موزه تخت جمشید منتقل شد. در حال حاضر تعداد ۲۰ بناها در شهر پارسه تخت جمشید کشف شده است. در فصلهای گذشته، عملیات باستانشناسی در منطقه تل آجری، چندین اثر و بناهای تاریخی، دارای آجرهای لعاب دار با تصاویری از اسطورههای ایران که قابل مقایسه با بین النهرین و شوش است، کشف شد. محوطه تاریخی تل آجری در نزدیکی تخت جمشید قرار دارد و یکی از بناهای متعلق به دوران هخامنشیان است که به ثبت ملی رسیده و به لحاظ ارزش های تاریخی و هویت محتوایی، میراثی ارزشمند است.
بناهایی که در این محوطه کشف شده به احتمال زیاد پیش از بنای تختگاه تخت جمشید ساخته شده و در واقع کشفیات اخیر، خلاءهای تاریخی شهر پارسه به ویژه در دوره حکومت کوروش و کمبوجیه و پیش از به قدرت رسیدن داریوش هخامنشی در سال ۵۲۱ پیش از میلاد را پر میکند.
در این رابطه دکتر علیرضا عسکری چاوردی سرپرست ایرانی گروه کاوش تل آجری گفت: در این فصل کاوش، نقشه و ساختار بنای تل آجری بر اساس بخشهای مشخص شده و همچنین نتایج به دست آمده از بررسی ژئوفیزیک، ژئو مغناطیسی و الکتریسیته بازسازی شد که بر اساس اطلاعات مقدماتی به دست آمده، پلان یک ساختمان چهارگوش کشف شد.
عسکری به کشفیات کاوشهای فصول گذشته این محوطه اشاره کرد و گفت: بدنه بیرونی و راهروی بزرگ بنای دروازه به آجرهای لعابدار رنگین مزین بوده است و در ساختار این دروازه، هزاران قطعه آجر به ابعاد ۳۳ در ۳۳ سانتی و ضخامت ۱۱ سانتی متر به کار رفته است.
به گفته وی، بنای مذکور پس از دوران هخامنشیان به تلی از خاک تبدیل میشود و امروزه ساکنان محلی منطقه، این محوطه را تل آجری میخوانند.
این عضو هیات امنای تحت جمشید اضافه کرد: در حال حاضر ۱۲ بنای باستانی دوره هخامنشیان در حریم تخت جمشید شناسایی شده که به دلیل وجود شباهت زیاد بین آجرهای لعابدار کشف شده دروازهها با نقوش اسطورههای بین النهرین، به نظر میرسد شهر پارسه در دوره کوروش هخامنشی نیز وجود داشته است.
وی همچنین گفت: بناهایی که در این محوطه کشف شده به احتمال زیاد پیش از بنای تختگاه تخت جمشید ساخته شده و در واقع کشفیات اخیر، خلاءهای تاریخی شهر پارسه به ویژه در دوره حکومت کوروش و کمبوجیه و پیش از به قدرت رسیدن داریوش هخامنشی در سال ۵۲۱ پیش از میلاد را پر میکند.
عسکری با بیان اینکه آجرهای لعاب دار و منقوش مکشوفه در این محل قابلیت بازسازی دارند به طوری که حیوانات و نقوشی که در این آجرها دیده میشود جزو مهمترین و بیسابقهترین نقوش در ایران هستند.
وی افزود: این نقوش بیشتر گاوهای بالداری هستند که در نقوش برجسته شوش و تخت جمشید دیده میشوند اما نقش حیوانات ترکیبی نیز در این محوطه کشف شده که تا کنون در هیچ منطقهای دیده نشده است.
سرپرست ایرانی گروه کاوش محوطه تل آجری ادامه داد: این نقوش حیوانات ترکیبی هستند که نقشی از مار، عقاب و پنجه شیر دارند که برای نخستین بار در این محوطه کشف شدهاند.
وی مهمترین کشفیات این محل کاوش را کتیبههایی دانست که به زبان بابلی کلمه دروازه بر روی آنها حک شده است.
عسکری همچنین افزود: با توجه به این کشفیات بیشک تل آجری دروازه ورودی شهر پارسه بوده که به کاخ بزرگ و پردیسهای اطراف آن معطوف میشده است.
عضو هیات امنای مجموعه جهانی تخت جمشید افزود: ابعاد این دروازه ۳۰ در ۴۰ متر مربع بوده و ارتفاع آن به ۱۵ متر میرسیده که طبق شواهد موجود این بنا به آجرهای لعابدار مزین شده بوده است.
عسکری همچنین گفت: این بنا در دوره هخامنشیان و زمان حکومت کورش و یا کمبوجیه ساخته شده است و کاوشهای باستانشناسی در این محوطه میتواند به کشف حلقه گمشده تاریخ کشور در این منطقه کمک کند.
وی با بیان اینکه طی ۵ سال اخیر ۱۳ گمانه در محوطه تل آجری زده شده است افزود: این محوطه تاریخی یکی از مهمترین محوطههای باستانشناسی است که قابلیت تبدیل به یک سایت موزه تخصصی را دارد و میتواند به یکی از جاذبهها برای گردشگران ورودی به استان تبدیل شود.
در ادامه این گفتوگو پروفسور «پیرو فرانچسکو کالیری» سرپرست تیم ایتالیایی کاوش تل آجری به تشریح نتایج به دست آمده و مطالعات انجام شده در فصلهای گذشته کاوش و گمانه زنی های مرتبط با محوطه تاریخی تل آجری، پرداخت و به خبرنگار ما گفت:
عملیات کاوش این محوطه تاریخی تا ۱۲ آبان ماه ادامه خواهد داشت و از بعد اهداف باستانشناسی در این محل کاوش رسیدن به پرسشهایی است که قبل از عملیات کاوش طرح کردهایم. وی افزود: یکی از مهمترین سوالات باستانشناسان چرایی وجود سکوهایی در کنار دیوارهای دروازه (تل آجری) است که در عملیات کاوش پی بردیم که این سکوها در واقع استراحتگاهی برای اجرای مراسم رسمی ورود افراد به شهر بوده است.
وی همچنین گفت: تل آجری در واقع دروازه شهر هخامنشی پارسه بوده که در زمان کورش اما با فکر و معماری و فرهنگ بابلیها ساخته شده است.
پروفسور «پیرو فرانچسکو کالیری» ادامه داد: این دروازه تزئینات مختلفی داشته و بسیار زیبا طراحی و ساخته شده است که هم اکنون بسیاری از نقوش و آجرهای لعابدار و کتیبههای مکتوب در این محل به موزه تخت جمشید منتقل شده است تا مورد بررسی بیشتر و مرمت و حفاظت قرار گیرد.
شیراز پایتخت فرهنگ، تاریخ و تمدن ایران زمین