مجموعه مقالات سعدیشناسی (دفتر هفدهم) همزمان با بزرگداشت سعدی توسط مرکز سعدیشناسی منتشر شد.
به گزارش شیراز ۱۴۰۰ وبه نقل از خبرگزاری مهر، این مجموعه در برگیرنده مقالاتی از کوروش کمالیسروستانی، دکتر امیرعلی نجومیان، دکتر حجابی کرلانگج، دکترمصطفی چیچکلر، دکتر حسن ذوالفقاری، دکتر فرح نیازکار، مهدی برهانی و فاطمه علیزاده است.
کوروش کمالی سروستانی در بخشی از مقاله خود با عنوان «بازگشت به سعدی در دوران ما» آورده است: سعدی شاعر نام آوری است که آثارش از زمان تدوین تاکنون به دلیل درونمایه انسانی و ویژگی زبانی مورد اقبال قرار گرفته است، به گونهای که در طول هفت قرن معیار سنجش و تقلید بسیاری از شاعران فارسی گوی میگردد. تحولات اجتماعی دوران قاجار در ایران و شکل گیری انقلاب مشروطه موجب شد که برخی از تجددخواهان به ستیز با سعدی و یا گریز از او بپردازند، اما در سه دهه اخیر با توجه به زایش و توسعه گفتمانهای جدید، سعدی گرایی از سوی روشنفکران جایگاه ویژهای یافت.
دکتر محمد جعفر محجوب نیز در مقاله «گفتوگویی کوتاه درباره زبان سعدی و پیوند آن با زندگی» آورده است: سعدی، شاعر نامی کهنسال ادب فارسی را میتوان تنها ادیبی دانست که شعر و نثرش همپایه به حد اعلای زیبایی، فصاحت و بلاغت دست یافته و ماندگاریاش را سبب شده است. او با هویتی که در روانی، رسایی و شیوایی به نظم و نثر بخشیده است، ساختاری متفاوت به زبان و ادب پارسی بخشیده و منجر بدان شده است که همگان در صدد تقلید و بهرهمندی از آثارش برآیند».
دکتر امیرعلی نجومیان نیز در «تبارشناسی کارکردهای گفتمانی سعدی در ایران معاصر» به سعدی نه به عنوان خالق اثر، بلکه به عنوان مؤلفی که در هر دوره تاریخی کارکردهای گفتمانی ویژه خود را دارد، نگاه نموده است. وی بر آن است که باید از بحث معناهای نهفته در متن گذر کرد و به نقش فرهنگی متون در اجتماع پرداخت. از این رو، پنج نقش گفتمانی و اجتماعی سعدی در ایران امروز را مطرح نموده و هر یک را در بوته سنجش قرار داده است».
دکتر حسن ذوالفقاری نیز ضمن پرداختن به ۱۹۵۶ مثل در آثار سعدی در «مثلوارگی، رازماندگاری و جاودانگی کلام سعدی برای نسل امروز» آورده است: جایگاه ممتازی که سعدی در ذهن و زبان مردم دارد، منجر به ماندگاری و جاودانگی سخن وی شده است. علاوه بر مثلهای رایج در آثار وی، بسیاری از اشعارش به دلیل انطباق با شرایط مثل و ویژگیهای آن، ضرب المثل شده، در ذهن و زبان مردم جاری گردیده است».
دکتر فرح نیازکار نیز در بخشی از «وجوه حضور سعدی در دوران معاصر» آورده: سعدی، شاعر بلند آوازه ایران، از روزگار خویش تا کنون، پیوسته مورد تحسین عام و خاص بوده است. وی یکی از نامدارترین سخنسرایان جهان است که به دلیل خلق آثاری ماندگار و منحصر به فرد، بسیاری از اندیشمندان را به ستایش واداشته است. حضور او در دوران معاصر در ایران و اقصای عالم نشان از اهمیت او دارد».
مقایسه آثار یونس امره و سعدی از نظر صورت و محتوا» اثر دکتر حجابی کرلانگج است که در بخشی از آن آورده: «سعدی و یونس امره شاعران نامی و بلندآوازهای هستند که با فاصله اندک زمانی، در دورانی مشابه زیسته اند و آثاری از خود برجای نهاده اند که مورد اقبال همگان واقع شده است. سعدی خداوندگار زبان و ادب فارسی است و یونس امره را احیاگر زبان ترک میدانند. در آثار این دو شاعر شباهتهایی در فرم و محتوی و تفاوتهایی از جهت ساختار پرداخت به حکایتها وجود دارد».
دکترمصطفی چیچکلر نیز به «میراث سعدی و یونس امره: حکمت» پرداخته و آورده است: سعدی از زمره شاعران بزرگی است که در محدوده جغرافیایی آناتولی نامی آشنا و مورد توجه است. به جهت اهمیت حکمت و اندیشه در آثارش شاعران، عارفان، مترجمان و شارحان ترک کوشیده اند تا ضمن بهره مندی از آثارش، آن را به دیگران معرفی نمایند».
«سعدی؛ ماندگاری بر جاری زمان» مقاله مهدی برهانی است که در آن آمده: سعدی خداوندگار زبان و ادب فارسی است که با خلق آثار ماندگار خویش تأثیری جاودانه بر جهانیان نهاده است. از زمان انتشار آثارش تاکنون پیوسته مورد توجه و اقبال شاعران و نویسندگان بسیاری بوده است. شاعران معاصر نامی ما نیز از او بهره برده اند چنانکه اخوان ثالث، هم از جهت گزینش واژگان و هم از نظر سیاق سرایش اشعار و وزن و قافیه از او تأثیر پذیرفته است.
فاطمه علیزاده نیز در «کارنامه سعدیپژوهی ۱۳۹۲» به معرفی فهرست کتابهای منتشر شده با موضوع سعدی در بخشهای کلیات، گلستان، بوستان، غزلیات، قصاید و کتابهای پیرامون سعدی پرداخته و در هر بخش نوبت چاپ را با ذکر شمارگان بر اساس فهرست منتشر شده در نشریات «کتاب هفته»، «کتاب ماه (ادبیات)» و «سایت خانه کتاب» را ذکر کرده است. همچنین جدول مربوط به آمارهای ارایه شده از کتابهای منتشر شده نیز در این کارنامه تعریف و تدوین شده است.