موافقان و مخالفان احداث سد تنگ سرخ شیراز ، رو در روی هم

همایش بررسی چالش‌ها و نگرانی‌های احداث سد تنگ سرخ روز یکشنبه با حضور برخی از منتقدان و موافقان احداث این سد در حالی برگزار شد که نه برای چالش‌ها چاره‌ای اندیشی مناسبی ارائه کرد و نه چندان از نگرانی‌ها کاست.
به گزارش شیراز۱۴۰۰ و به نقل از ایرنا، برخی از افرادی که در این همایش شرکت کرده بودند برگزاری این همایش را مصداق کنایی نشستند و گفتند و برخاستند تعبیر کردند و یاد آور شدند: منتقدان احداث سد تنگ سرخ که پیش‌تر در نشست‌های تشکل‌های غیر دولتی با صراحت لهجه و به روشنی از احداث سد تنگ سرخ انتقاد می‌کردند در این نشست یکی به میخ و یکی به نعل زدند و حرف خود را با صراحت بیان نکردند.

قرار بود در همایش یاد شده حسینعلی ابراهیمی کارنامی مدیر کل حفاظت محیط زیست و دکتر آهنگ کوثر استاد دانشگاه و منتقد اصلی احداث این سد نیز حضور یابند اما هیچکدام از این دو نفر در این همایش حضور نیافتند و به جای خود نماینده فرستادند.

نمایندگان موافقان و مخالفان احداث سد تنگ سرخ نیز هر چند مطالبی مستند و منطبق با نظریات و ادعایشان مطرح کردند اما نتوانست سطح همایش را به سطح ایده آلی برساند که منجر به اخذ تصمیم و ارائه راهکار برای کاهش نگرانی‌ها و بررسی چالش‌ها شود.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست فارس در این همایش با بیان اینکه احداث سد تنگ سرخ توجیه زیست محیطی ندارد، گفت: تنها راه جلوگیری از جریان سیلاب در رودخانه خشک شیراز، احداث سد تنگ سرخ نیست و باید راهکارهای دیگر برای کنترل سیلاب شیراز نیز مطالعه شود تا هم نگرانی خشک شدن همیشگی دریاچه مهارلو رفع شود و همه دغدغه بروز سیلاب در شیراز رفع گردد.

حمزه ولوی با بیان اینکه دغدغه ما در این اداره کل تنها دغدغه محیط زیست است، اظهار داشت: احداث سد تنگ سرخ توجیه زیست محیطی ندارد.

معاون فنی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس با اشاره به محدودیت آب‌های سطحی به عنوان شکننده‌ترین اکوسیستم‌های موجود، تصریح کرد: پیش‌تر در ۲۰ چشمه اطراف مهارلو که نوعی از ماهیان زیست می‌کرد که این موضوع اکنون به یک چشمه منحصر شده که این امر منجر به انقراض یک گونه ماهی در این منطقه خواهد شد.

وی با ابراز مخالفت با ساخت و سازهای اطراف دریاچه مهارلو بیان کرد: به دلیل محدودیت‌های محیط‌های آبی ممکن است با انجام ساخت و ساز ده‌ها گونه ماهی و آبزی از بین برود.

معاون مدیرکل محیط زیست استان فارس با اشاره به جلوگیری از جریان سیلاب در رودخانه خشک شیراز به عنوان یکی از اهداف اجرای سد تنگ سرخ تصریح کرد: بهتر است برای جلوگیری از سیلاب در رودخانه خشک از احداث خیابان‌های حاشیه‌ای جلوگیری و نسبت به لایروبی رودخانه خشک اقدام شود.

وی گفت: تنها راه جلوگیری از جریان سیلاب در رودخانه خشک احداث سد تنگ سرخ نیست.

ولوی با اشاره به تامین حقابه‌های باغات قصردشت به عنوان دیگر اهداف اجرای سد تنگ سرخ، خاطرنشان کرد: حقابه‌های باغات قصردشت تاکنون از کجا تامین می‌شده بهتر است از این به بعد نیز از‌‌ همان جا تامین شود.

وی با تاکید بر اینکه نگران ایجاد حقابه‌های جدید هستیم، تصریح کرد: آبدار کردن رودخانه خشک یک مسئله زیست محیطی است و اگر این رودخانه فصلی است پس باید فصلی خشک بماند چرا می‌خواهیم تغییر دهیم.

معاون فنی مدیرکل محیط زیست استان فارس در ادامه با اشاره به اینکه برای اجرای سد تنگ سرخ باید ارزیابی‌های زیست محیطی در کمیته‌ای در سازمان محیط زیست کشور انجام شود، گفت: ما منتظر جواب این کمیته هستیم ضمن اینکه این جواب و پاسخگویی به معنای صدور مجوز برای اجرای سد تنگ سرخ نیست.

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای استان فارس نیز در این همایش گفت: هدف اصلی از برگزاری این همایش این است که حرف‌های موافق و مخالف شنیده شود.

حمید رضا دهقانی افزود: کاهش اثرات مخرب سیلاب که در سالهای گذشته نتایج آن را دیده‌ایم از جمله اهداف احداث سد تنگ سرخ است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

وی با بیان اینکه در شرایط طبیعی که اکنون شاهد آن هستیم هم دریاچه مهارلو خشک است ادامه داد: ایجاد جریان دائمی آب در رودخانه خشک شیراز درراستای اهداف زیست محیطی و گردشگری است و همین موضوع می‌تواند به احیای دریاچه مهارلو در پایین دست احداث این سد کمک کند.

سید حمید مصباح عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس در این همایش به عنوان یکی از منتقدان احداث سد تنگ سرخ مطالب خود را بیان کرد و گفت: وجود فروچاله‌های متعدد و همچنین وجود خاک مارن در محل احداث سد از بزرگ‌ترین چالشهایی است که احداث سد را مورد سووال قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: تهدید بزرگ برای احداث این سد بافت مسکونی است که در حاشیه سد در حال شکل گیری است، وجود شهرک‌های مسکونی در زیر دست سد این خطر را به وجود آورده که در صورت بروز زلزله و تخریب سد یک فاجعه انسانی و اقلیمی در آن منطقه رخ خواهد داد.

مصباح همچنین انباشته شدن رسوبات در مخزن سد، خشک شدن دریاچه مهارلو در پایین دست، تبدیل مهارلو به کانون ریز گرد‌ها و بروز نمک باد‌ها در این منطقه را از دیگر تهدیدات احداث سد تنگ سرخ عنوان کرد.

خانم امینی مشاور زیست محیطی سد تنگ سرخ نیز به برخی از انتقادات پاسخ داد و گفت: دو بار موضوع احداث این سد در سازمان حفاظت محیط زیست تهران مطرح شد و هر دو بار از احداث سد دفاع گردید و هیچگاه خشک شدن دریاچه مهارلو به عنوان یک تهدید مطرح نشد.

وی ادامه داد: سد تنگ سرخ قرار است شدت سیلاب‌ها را بگیرد و آب را یک هفته نگه دارد و به مرور در پایین دست‌‌ رها کند، همه آب‌‌ رها شده به جز حقابه باغهای قصر دشت که اکنون هم تامین می‌شود قطعا به دریاچه مهارلو خواهد رسید و قرار نیست آب از مهارلو گرفته شود بنا بر این بسیاری از مطالبی که در این زمینه مطرح می‌شود مغشوش است.

دکتر ابراهیم رییسی استاد دانشگاه شیراز هم در این همایش به برخی چالش‌هایی که در صورت عدم احداث سد تنگ سرخ گریبان شیراز را خواهد گرفت اشاره کرد و گفت: انباشت ارسنیک در آب دریاچه مهارلو و در آب رودخانه خشک به ویژه در شرایط خشکسالی از جمله این تهدیدات است.

وی ادامه داد: در صورت احداث سد تنگ سرخ این امید وجود دارد که ارسنیک در آب محلول شود و خطرات زیست محیطی آن و خطراتی که بر سلامت مردم دارد کمتر شود.

وی میزان ارسنیک در سالهایی خشکسالی راحدود ۳۵۰ میلی گرم در هر لیتر برآورد کرد و گفت: این مطالعات به صورت جامع انجام شده، ارسنیک از طریق آب چاههای حاشیه رودخانه خشک و حاشیه دریاچه مهارلو و با کشت صیفی جات به جامعه می‌آید و برای سلامت مردم مضر است.

نشست یاد شده در حالی پایان یافت که مقرر شد جلسات هم اندشی در باره سد تنگ سرخ تداوم داشته باشد و موافقان و مخالفان در نشست‌های تخصصی مسایل خود را مطرح کنند.

سد مخزنی تنگ سرخ در فاصله دو کیلومتری غرب شهرکهای شمال غرب شیراز قرار دارد. این سد از نوع خاکی با هسته رسی بوده و به ارتفاع حدود ۸۰ متر از بستر سنگی پیش بینی شده است.

هدف اصلی ساخت آن، ذخیره سازی و استفاده از آب رودخانه خشک جهت تأمین آب مورد نیاز باغهای قصرت دشت شیراز می‌­باشد، این سدهمچنین به منظور کنترل سیلاب بخصوص درفصل زمستان که در برخی سال‌ها خسارات فراوانی را به واحد‌های مسکونی و تجاری شهر شیراز وارد می‌سازد ساخته می‌شود.