صنعت گردشگری، راه حل نجات فارس

امین آل شمس؛ شیراز۱۴۰۰ : نام فارس و شیراز با تاریخ، فرهنگ، هنر و گردشگری عجین شده و می توان گفت هر فردی که این دو نام را می شوند بی اختیار به یاد تخت جمشید، پاسارگاد، حافظیه، شاهچراغ(ع)، سعدی، باغ های سرسبز، شعر و هنرهای سنتی می افتد.

صنعت گردشگری امروز در دنیا به عنوان پردرآمدترین صنعت در کنار نفت و خودرو مطرح شده به طورى که بخش اعظمی از نظام اقتصاد برخى کشورها وابسته به فعل و انفعالات صنعت توریسم است. در سال ۲۰۱۳ گردش مالی در این حوزه شش هزار و ۵۰۰ میلیارد دلار بوده که بر اساس اعلام سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۱۳ از محل جابجایی یک میلیارد و ۱۸۷ میلیون نفر گردشگر خارجی بین کشورهای مختلف هزار و ۲۵۰ میلیارد دلار درآمد نصیب کشورهای جهان شده است.

سهم منطقه خاورمیانه از این مقدار ۷۰۰ میلیارد دلار و در بین کشورهای همسایه ایران، نام ترکیه به چشم می خورد که در سال ۲۰۱۳ شهر استانبول توانسته سلطه ۷ ساله پاریس بر عنوان شهر اول گردشگری جهان را شکسته و این عنوان را از آن خود کند. در سال ۲۰۱۴ چهارمیلیون و ۲۰۰هزار نفر توریست خارجی از کشور دیدن کرده اند بوده و این در حالیست که برای سال ۱۴۰۰ پیش‌بینی جذب ۲۰ میلیون گردشگر خارجی در کشور شده است.

در استان فارس نیز از سال ۹۱ تا ۹۳ شاهد افزایش ۱۴۱ درصدی ورود گردشگران خارجی هستیم که از حدود ۲۷ هزار و ۷۳۷ نفر گردشگر خارجی در سال ۹۱ به یک‌میلیون و ۶۰ هزار نفر در سال ۹۳ افزایش‌ یافته است. یا توجه به مزیت نسبی استان فارس در صنعت گردشگری و وجود آثار تاریخی، گردشگری و مذهبی فراوان در کنار طبیعت زیبا می توان با برنامه ریزی مناسب و با توجه به رفع تحریم ها و بهبود روابط خارجی زمینه را برای تحول فضای اقتصادی استان با رونق صنعت گردشگری فراهم کرد.

گردشگری جایگزین صنعت

در حالیکه صنعت استان فارس در سالهای اخیر روندی رو به زوال را تجربه کرده و واحدهای صنعتی یکی پس از دیگری تعطیل شده اند، صنعت کردشگری بهترین و مناسب ترین جایگزین برای صنعت نصفه و نیمه استان محسوب می شود چرا که حتی تصویب ۱۲ پتروشیمی در دولت های نهم و دهم نه تنها دردی از استان دوا نکرد، بلکه این پروژه ها تنها روی کاغذ ماندند و هیچگاه اجرایی نشدند. هرچند که نیاز به آب، ایجاد آلایندگی و مشکلات زیست محیطی از معضلات ایجاد این صنایع محسوب می شود، به طوریکه واحدهای پتروشیمیدر کشورهای اروپایی به مرور در حال انتقال به آفریقا به دلیل ایجاد مشکلات اشاره شده هستند.

گردشگری حتی می تواند به خوبی جایگزین صنعت کشاورزی استان که با بحران بی آبی رودر رو است شود، تا روند نابودی منابع آبی استان که آینده دیار پارس را به مخاطره انداخته، کند و حتی متوقف شود. احتمالا همه ما داستان «عباس برزگر»، زاده و ساکن یک روستای بسیار کوچک به نام «بزم» شهرستان بوانات در استان فارس را شنیده ایم که با ابتکار خود توانست از راه گردشگری درآمد روزانه خود را از ۳ هزار تومان به میلیاردهای تومان افزایش دهد و اکنون یونسکو در کتاب راهنمای گردشگری خود، تور عشایری او را به‌عنوان شگفت‌انگیزترین تجربه گردشگری در ایران معرفی کرده است و مسافران خارجی تا آخر ‌سال ٩۵ تمام سیاه چادرهایش را رزرو کرده‌اند.

توسعه سریع زیرساختها، نیازی ضروری

هرچند شهر شیراز در میان ۳ شهر برخوردار در زمینه هتلداری محسوب می شود اما اگر بخواهیم برروی صنعت گردشگری به عنوان منبع درآمد اصلی تکیه کنیم نیاز است که هرچه سریعتر چرخ توسعه زیرساختهای گردشگری از جمله هتل، حمل و نقل ( شامل فرودگاه، ترمینال، مسیر امن زمینی شامل آزادراه و بزرگراه، مترو و اتوبوس شهری، قطار سریع السیر و … ) ، رستوران ها، مجموعه های تفریحی – گردشگری سریعتر به حرکت درآید تا شاهد پیشرفت سریع و درآمدزایی در این زمینه باشیم.

بایستی با استفاده از سرمایه گذاری هتل های زنجیره ای در جهان نسبت به ساخت هتل های لوکس اقدام شده و خانه های تاریخی به هتل های لوکس و یا درجه های پایین تر تبدیل شود. بی تردید پس از حذف قطعی تحریم ها انبوده گردشگران به سمت ایران روانه خواهند شد و شیراز نباید به دلیل کمبود واحدهای اقامتی و یا ضعف سیستم حمل و نقل از حضور گردشگران محروم شود.

تکیه بر امتیازها و مزیتهای نسبی

در کشور ترکیه، سال گذشته ۳۴.۳ میلیارد دلار میزان درآمد حاصله از ورود ۴۱ میلیون و ۴۰۰ هزار گردشگر خارجی به این کشور بوده است که نکته جالب در این بین، هزینه حدود ۶.۵ میلیارد دلار  تنها برای صرف غذا بوده است. به این معنی که که غذاها و چاشنی های سنتی هر کشور تاثیر چشمگیری در جذب گردشگران دارد.

شهر شیراز نیز علاوه بر دارا بودن رستوران و مراکز تهیه غذا که اقدام به طبخ غذاهای سنتی ایرانی می کنند می توانند توجه بیشتری به غداهای بومی شهرمان مانند داشته باشند تا افزون بر درآمدزایی از این راه، به مرور غذاهای بومی شهر شیراز به صورت یک برند مطرح و به یکی از انگیزه های مهم سفر گردشگران خارجی تبدیل شود.
شکر پلو، آش انار، کلم پلو، کوفته سبزی، حلوای کاسه، حلیم بادمجان، دمپخت، آش سبزی، آش ماست، رنگینک و سالاد شیرازی از مهمترین غذاها و دسرهایی هستند که می توانند بصورت ویژه مورد توجه قرار گرفته و به گردشگران عرضه شود.

علاوه بر غذا، هوای ۴ فصل استان فارس می تواند به خوبی در جذب گردشگر کمک کند، برگزاری جشنواره های مختلف با توجه به مناسبت های مختلف ، جشنواره های تابستانی، پاییزی و زمستانی با برنامه ریزی مناسب می تواند به یاری جذب گردشگر بیشتر آید.

گردشگری سلامت نیز می بایست همچنان به عنوان یکی از مهمترین برنامه های جذب گردشگر مطرح باشد و با معرفی مناسب ظرفیت های درمانی و پزشکی شهر شیراز به عنوان قطب پزشکی منطقه، نسبت به درآمدزایی از این راه نیز مبادرت کرد.

به هرروی دوران پساتحریم می تواند نویددهنده آینده ای روشن برای کشور باشد و در این بین استان ها و شهرهایی سود بیشتری می برند که با آمادگی کامل به استقبال این دوران رفته و با مهیا ساختن نیازها و رفع کمبودها از این فرصت طلایی به عنوان سکوی پرشی به سمت توسعه و درآمد زایی و کاهش فقر و بیکاری استفاده کنند. به امید آنکه استان فارس و شهر شیراز در این زمینه بتواند جایگاهی مناسب از آن خود کند.