راز برج سنگی آرامگاه کورش چیست؟

برج سنگی نزدیک آرامگاه کورش رازهای سربه‌مهر زیادی دارد که تاکنون ازآن رمزگشایی نشده است؛عده‌ای معتقدند این سازه، مقبره کمبوجیه است و برخی دیگر می‌گوید محل جمع آوری اسناد مهم آن دوران بوده است.به گزارش شیراز۱۴۰۰ به نقل از مهر،در محوطه کاخ‌های پاسارگاد برجی سنگی قرار گرفته که به آن آرامگاه کمبوجیه (زندان سلیمان) می‌گویند.

دیواره برج سنگی ارتفاعی نزدیک به ۱۴ متر دارد و نزدیک‌ترین نمونه مشابه به آن کعبه زرتشت در نقش رستم است اما این برج سنگی ساخته زمان کوروش است.این برج رازهای سر به مهر زیادی با خود دارد و قدمت آن به دوران هخامنشی می‌رسد.

عده‌ای معتقدند این برج محل نگهداری اسناد بوده و عده نیز می‌گویند که این بنا مقبره کمبوجیه است.  این سازه از ۴۰ سال پیش با استفاده از داربست محافظت می‌شده است.

مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد در خصوص آرامگاه کمبوجیه و داربست‌های آن به خبرنگار مهر گفت: این داربست‌ها مربوط به ۴۰ سال قبل است و یک گروه ایتالیایی برای حفاظت و استحکام بنا آن را نصب کرده‌اند.

حمید فدایی ادامه داد: سالیان قبل به دلیل اینکه فقط یکی از دیواره‌های این برج سنگی باقی مانده بوده عده‌ای ایتالیایی برای مرمت و تعمیر آن به پاسارگاد سفر می‌کند که در این میان برای استحکام بنا داربست‌هایی را نصب می‌کنند.

وی اظهار داشت: یکی دیگر از دلایل نصب این داربست‌ها شیب بندی دیواره بوده و در این میان سنگ‌هایی نیز برای مرمت بنا استفاده کرده‌اند که این سنگ‌ها نیز در حال حاضر نیز کاملا مشهود است.

مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد با اشاره به اینکه این سنگ‌ها تراش نخورده بوده، افزود: در خصوص خود این آرامگاه یا به تعبیری دیگر برج سنگی نظرات مختلفی وجود دارد که باید پیرامون آن بررسی‌های بیشتری انجام شود.

فدایی ادامه داد: در حال حاضر یکی از اولویتهای آرامگاه کورش کاخ‌های اختصاصی این بناست که مطالعات گسترده‌ای بر روی آن‌ها در حال انجام است البته بعد از آن نیز در خصوص برج سنگی نیز مطالعات انجام می‌شود.

وی با اشاره به اینکه رازگشایی از رمز و رازهای این بنا نیاز به مطالعات گسترده دارد، گفت: نمونه این بنا در محوطه نقش رستم وجود دارد که از آن به عنوان کعبه زرتشت یاد می‌شود.

 مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد با بیان اینکه ابعاد این بنا نسبت به کعبه زرتشت بیشتر است، اظهار داشت: معماری این بنا اوراتویه است و بر اساس مطالعات ابتدایی تاریخی و باستان‌شناسی در پشت این بنا که در حال حاضر مستقل و جدا افتاده به نظر می‌رسد، بقایای معماری مدفون است.

وی گفت: در حال حاضر بررسی ژئوفیزیک به‌منظور ارتباط بقایای پیرامون این برج سنگی با محیط اطراف در حال انجام است تا از این طریق بتوان پیرامون کارکرد آن اظهار نظر کرد.

فدایی تاکید کرد: به هر حال پی بردن به رازهای سر به مهر این برج سنگی نیاز به مطالعات دارد که به طور حتم در آینده‌ای نزدیک این کار نیز انجام می‌شود.

وی با اشاره به اینکه مطالعات آن باید در قالب یک طرح انجام شود، بیان کرد: طی ۱۰ سال گذشته برای حفاظت از این برج سنگی به صورت سالیانه پایشهایی صورت گرفته و به طور مداوم نیز این بنا رصد می‌شود.

مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد با اشاره به جمع شدن آب در این بنا گفت: در این خصوص نیز شیب بندی صورت گرفته تا بنا تخریب نشود اما این حفاظت‌ها ادواری است.

وی تاکید کرد: باید با انجام مطالعات دقیق پیرامون این بنا بتوان آن را بیشتر معرفی و برای حفاظت از آن قدم‌های موثری برداشت.

رمزگشایی بنا نیاز به کار مطالعاتی دارد

یک باستان‌شناس نیز در گفتگو با مهر با اشاره به اینکه برج سنگی تماما از سنگ ساخته شده، گفت: در خصوص این بنا فرضیه‌های مختلفی وجود دارد که تاکنون نظر قطعی در مورد آن اعلام نشده است.

حسن کریمی افزود: یکی از فرضیه‌های مطرح شده این است که از آن به عنوان محلی برای نگهداری اسناد و مدارک مهم حکومت هخامنشی یاد می‌شود که هنوز این فرضیه محرز نیست.

وی ادامه داد: عده‌ای بر این باورند که برج سنگی یک بنا برای مراسم آیینی بوده که آتش در آن نگهداری می‌شده و از این طریق آتش را از گزند باد و باران دور نگه داشته تا مدت‌ها روشن باشد.

این باستان‌شناس در خصوص فرضیه سوم نیز اظهار داشت: عده‌ای نیز از آن به عنوان آرامگاه کمبوجیه یاد می‌کنند البته در خصوص این فرضیه‌ها هیچ سند و نوشته‌ای وجود ندارد و فقط براساس گمانه‌زنی‌هاست.

وی با تاکید بر اینکه باید پیرامون این بنا مطالعات گسترده‌ای انجام شود، بیان کرد: نمونه این بنا در نقش رستم نیز وجود دارد البته اول برج سنگی پاسارگاد ساخته شده و بعد کعبه زرتشت بر اساس آن طراحی و ساخته شده است.

کرمی در خصوص سبک معماری این بنا گفت: بر اساس شواهد وجود سبک معماری آن سنگ بوده و برای ساخت آن از ملات خشک استفاده شده است.

وی با اشاره به اینکه سنگ آن را از معدن سیوند که در دشت پاسارگاد بوده، تهیه کرده‌اند، افزود: برای ساخت آن از سنگ‌های آهکی سفیدرنگ مرمر نما استفاده شده و پنجره‌های آن نیز از سنگ‌های سیاه ساخته شده که در حال حاضر نیز به‌طور کامل از بین رفته‌اند.

این باستان‌شناس بیان کرد: همچنین برای ساخت آن از بست‌های آهنی دم چلچله‌ای که به احتمال زیاد برای جلوگیری از زنگ زدگی بوده استفاده شده است.

وی با اشاره به اینکه ۲۹ پله این بنا را به اتاقک بالای آن می‌رساند، افزود: بر اساس شواهد باستان‌شناسی اولین پردیس ایران در محوطه حکومتی پاسارگاد ساخته شده و اطراف این بنای سنگی نیز پر از درخت بوده است.

وی تاکید کرد: با انجام مطالعات دقیق‌تر می‌توان در خصوص استفاده از این بنای سنگی نظر قطعی داد.

به گزارش مهر، به‌نظر می‌رسد در این رابطه می توان با اختصاص بودجه و همچنین تعریف کار مطالعات، نسبت به رمزگشایی از رازهای این بنای دوره هخامنشی اقدام کرد.