چشمه «بنگ» قلب دریاچه پریشان بود که گرمای هوا و کشاورزی بی رویه اطراف تالاب آن را از کار انداخت. حالا پریشان مانده و امیدی برای احیاء که دیگر کورسو هم نمی زند.به گزارش شیراز۱۴۰۰ و به نقل از مهر، دریاچه پریشان یکی از زیباترین دریاچه‌های آب شیرین ایران بود، زمانی که آب داشت و حیات داشت، حالا دیگر هیچ ندارد. خشکسالی، کشاورزی‌های بی‌امان و خارج از ضوابط، چاه‌های مجاز و غیرمجاز همه دست‌به‌دست هم دادند تا شیره جانش را بمکند.
اول از سطح تالاب شروع شد، آب به سمت زمین‌های کشاورزی پمپاژ شد اما بارانی در کار نبود تا جبران مافات کند بعدازآن دریاچه کوچک و کوچک‌تر شد، همه یک آن چشم‌باز کردند و دیدند تالاب خشک‌شده، آن‌هایی که دریاچه را دوست داشتند برکه‌ای درست کردند تا زیستمندان پریشان را به آن منتقل کنند تا نمیرند، تا امید داشته باشند روزی حال تالاب خوب می‌شود.
اما برداشت آب تمامی نداشت، چاه‌ها از عمق زمین آب برداشت می‌کردند، از سفره‌های زیرزمینی سهم پریشان را می‌مکیدند و پس‌ازآن نوبت به چشمه‌هایی رسید که کم و بیش آب را وارد تالاب می‌کردند.
حالا هیچ‌چیز دیگری نمانده، نه آب دریاچه، نه بستر تالاب و نه چشمه‌ها، خشکسالی هم امان تالاب را برید تا هیچ‌گاه پریشان یکدل سیر از آب باران غوطه‌ور نشود.
چشمه بنگ که قلب تالاب پریشان نیز به‌حساب می‌آمد، خشک‌شده و دوست‌داران پریشان می‌گویند اگر زمستان پربارشی نداشته باشیم، با این وضع چاه‌های آب و کشاورزی بی‌امان و خشکسالی دیگر نباید امید زیادی به احیاء داشت.
در این رهگذر دبیر موسسه ۱۳ فروردین با اشاره به خشک شدن کامل چشمه بنگ به‌عنوان تنها چشمه باقی‌مانده در پریشان به خبرنگار مهر گفت: با توجه به استمرار خشکسالی در منطقه کازرون و عدم ورود آب به دریاچه پریشان، تنها چشمه‌ای که از این دریاچه طی چند سال گذشته باقی‌مانده بود نیز به‌طور کامل خشک‌شده است.
علی‌اکبر کاظمینی با اشاره به وضعیت بحرانی پریشان بیان کرد: وجود این چشمه باعث شده بود که تا حدودی اکوسیستم منطقه حفظ شود اما با خشک شدن آن، تنها امید برای احیاء دریاچه نیز از بین رفت.
وی با اشاره به وجود برکه‌ای در این دریاچه اظهار داشت: باهمت یکی از کشاورزان منطقه برکه‌ای در دریاچه پریشان با آب تلمبه چاه کشاورزی پُر و به دنبال آن، آبزیان جمع‌آوری و به آن برکه منتقل شدند که با این اقدام جلوی از بین رفتن آبزیان و گونه‌های دیگر گرفته شد.
دبیر موسسه ۱۳ فروردین ادامه داد: این چشمه که از مهم‌ترین چشمه‌های دریاچه پریشان به شمار می‌رفت، آخرین چشمه دریاچه بود که طی این مدت به‌رغم خشکسالی و افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی، همواره آبدار بود به همین دلیل می‌توان از آن به‌عنوان قلب دریاچه یادکرد.
کاظمینی افزود: علت خشک شدن چشمه بنگ چاه‌های اطراف این چشمه و فعالیت‌های کشاورزی در فصل گرما و افزایش برداشت آب است که تنها راه برای نجات نیز خرید زمین‌های این منطقه و نقل‌مکان کشاورزان از منطقه است.
وی بیان کرد: قلب تالاب پریشان چشمه بنگ است و اگر زمین‌های کشاورزان خریداری شود؛ عبور و مرور آنها در منطقه قطع‌شده و اتفاقات این‌چنینی رخ نمی‌دهد.
یک کارشناس حوزه محیط زیست نیز پیرامون خشک شدن چشمه بنگ به خبرنگار مهر گفت: خشک‌شدن این چشمه به‌عنوان یک بحران و فاجعه زیست‌محیطی و بسیار نگران‌کننده است.
علمدار علمداری با اشاره به اینکه در چشمه بنگ همیشه میزانی آب ثابت وجود داشته، اظهار داشت: دریاچه پریشان به‌عنوان مهم‌ترین دریاچه آب شیرین ایران دارای اهمیت زیادی است اما طی چند سال گذشته به دلیل برداشت‌های بی‌رویه و خشکسالی با بحران دست‌وپنجه نرم کرده است.
وی با بیان اینکه چشمه بنگ برای اولین بار خشک‌شده، افزود: این تالاب به لحاظ زیست‌محیطی از تالاب‌های بی‌نظیر و منحصربه‌فرد کشور است ازاین‌رو باید هر چه سریع‌تر برای احیاء آن تدابیر لازم اتخاذ شود.
این کارشناس حوزه محیط زیست گفت: در حال حاضر بیش از هزار و۲۰۰ چاه در اطراف دریاچه وجود دارد که از این تعداد حدود ۲۰۰ چاه غیرمجاز فعالیت دارد و طی این مدت تمام رمق دریاچه را گرفته‌اند.
علمداری خواستار مدیریت مصرف آب در اطراف این دریاچه شد و تأکید کرد: تا زمانی که برداشت از سفره آب‌های زیرزمینی به این میزان باشد نمی‌توان انتظار داشت که دریاچه احیا شود.
مدیرکل محیط زیست استان فارس نیز در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: با توجه به خشکسالی‌های اخیر در سطح استان و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آبی، ورودی آب به دریاچه پریشان کاهش چشمگیری داشت.
حمزه ولوی ادامه داد: در این سال‌ها دریاچه به‌طور کامل خشک شد و فقط یک چشمه به نام چشمه بنگ در این دریاچه به مقداری کمی آب در آن وجود داشت که این چشمه نیز به‌طور کامل خشک‌شده است.
وی افزود: در حال حاضر به دلیل گرمای شدید چشمه بنگ و برکه‌ای که به وجود آمده بود نیز به‌طور کامل خشک شد.
مدیرکل محیط زیست فارس بیان کرد: اگر زمستان امسال شاهد بارش مناسب در سطح استان و منطقه باشیم می‌توان امیدوار بود که این دریاچه وضعیت بهتری پیدا کند. پریشان این روزها بیشتر از هر زمان دیگری به احیاء نیاز دارد. پریشان اندک‌اندک در حال خاموشی کامل است و با این روند روزی فرا خواهد رسید که اثری از آن نیز باقی نماند.
درود.
متاسفاانه در کشور ما و در تمامی بخش هایش، نو سازی و مدرنیزه کردن کشاورزی در حد شعار و حرف باقی مانده و اگر هم دولت و وزارت جهاد کشاورزی، کاری هم در این زمینه انجام دهد، کشاورزان با آن همه زمین و محصول و … ، یا حاضر به نوسازی تجهیزات خود نیستند و یا پول این کار را ندارند.
از طرفی دیگر، اکثر بخش های کشور ما دارای سیستم کشاورزی و آبیاری سنتی است. یعنی با بیل و کلنگ به جان رود ها افتاده و مسیر آن ها را نغییر داده اند و البته جز این چاره ای هم ندارند.
از طرفی دیگر، اکثر کشاورزان، زحمت به بار نشینی محصول خود را، به قیمت بیرون کشیدن آب های زیر زمینی حتی تا آخرین قطره تمام میکنند و متاسفانه به دلیل تصمیم ها و کوته فکری های اکثر کشاورزان، ما شاهد فرو نشستن زمین در اقصی نقاط استان و کشورمان هستیم.
به عنوان مثال، در بخش جنوبی استانمان، با کمبود آب مواجه هستیم، و کشاورز در آن منطقه تصمیم میگیرد که محصولاتی که دارای نیاز شدید به آب دارد،بکارد. مانند هندوانه و یا طالبی و … . به همین راحتی تمامی آب های زیر زمینی با تصمیم یک شبه آنهم به روش سنتی حیف و میل خواهد شد و آن موقع است که احتمال دارد برداشته های کشاورزی، روی دست کشاورزان باد کند.
تا همین چند هفته پیش بود که ۲۱۲ میلیون متر مکعب آب، برای برنج کاری در استان فارس، مصرف شد و این درحالیست که بازار برنج در کشور آن چنان تعریفی ندارد و اکثر برنج ها، وارداتی هند و پاکستان است.
اما از سوی دیگر، من فکر میکنم نوع کشاورزی در آمریکا و مزارع کشاورزی موجود در آمریکا، میتواند سرلوحه خوبی برای سیستم عقب مانده کشاورزی ما باشد. به عنوان مثال، مزارع پر تراکم ذرت، با سیستم آبیاری نوین و به صرفه ای، همیشه برای آنها جواب داده است و سود خوبی کسب کرده اند.حتی مزارع موجود در اروپا و یا آلمان و … خود گویای این مدعاست.
متاسفانه در کشور ما، همیشه دوران بزن و در رو بوده و کسی جرات کاری ندارد و اگر هم داشته باشد، آخرش به چیزی ختم نخواهد شد. کشور ما در حال تبدیل شدن به صحرای عربستان ۲ است و این مسئه متوجه همه ماست.
بدلیل برخورد نکردن قاطع مسئولین استانی و کشوری با کشاورزان هست امروزه باید با ان دسته که منابع ابی را اینگونه حدر میدهند برخورد شود
اشکال نداره…هم چنان کار اشتباه ادامه دار هست..من هزاران بار گفتم که شهرداری نباید در بلوار ها چمن بکاره و روزی هزاران هزار لیتر صرف آبیاری چمن کنه, اونم چمنی که یک سال بیشتر عمر نداره..شهرداری باید در بلوار های درختان سایه داری بکاره که کم آب نیاز دارن..مثل توت و زیتون و انجیر و غیره.و به جای چمن کاری هم کاج های رونده بسیار مناسب هست.اما همه به من منفی میدن اما روزی میاد که دیگه خبری از آب نیست و این چمن هایی هم که الان خیلی ها بهش مینازن و وقتی من میگم اینها خیانت به طبیعت هست نه صیانت از طبیعت و به من منفی میدن روزی میاد که همه فقط آه بکشیم.
کاشت محصولات با نیاز آبی بالا ممنوع: (ذرت، هندوانه، سیب زمینی، پیاز و…)
کاشت درختان میوه با نیاز آبی بالا ممنوع: (درخت سیب، گلابی، گردو، هلو، زردآلو و….)
کاشت درختان زینتی با نیاز آبی بالا ممنوع: (چنار، سپیار، صنوبر ، افرا، بید و ….)
کاشت چمن و… ممنوع (جایگزین با سنگ‌ریزه‌هخای رنگی برای نمونه رنگ سبز)
کاشت درختان دیم مانند: بادام، انگور، انجیر، زیتون، و گاه پسته و … به جای درختان با نیاز آبی بالا و در نهایت:
جایگزین شدن صنعت گردشگری به جای کشاورزی با دادن آزادی های گوناگون به گردشگران