دشواریهای کاخ ساسانی اردشیر بابکان در پیروز آباد، انگار که پایانی ندارد و هر ازچند گاهی در سرآغاز خبرگزاریها جای میگیرد. یک روز از خاک سپاری مردگان در گُستره (: عرصه) اش، تن بیدفاعش میلرزد، روزی دگر از آتشسوزی پوشش گیاهی درون مجموعهٔ تاریخی آن. ساختوسازهای روستایی که در حریمش جا خوش کرده است نیز، سالهای سال است به دشواری اصلی این یادمان ارزشمند نیاکانی دگرگون (: تبدیل) شده است.
به گزارش شیراز۱۴۰۰ و به نقل از اَمُرداد، اما این رنج و اندوهها گویا پایانپذیر (: تمام شدنی) نیست! به تازگی و در چند روز گذشته در حریم درجه یک این یادمان ملی، ساختوسازهای ناهمخوانی آغاز شده که با پرس و جوی ما روشن شد که برای غرفههای نوروزی است و بدون درخواست آگاهی (: استعلام) از سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام گرفته است.
نکتهای که باید یادآوری کرد این است که، پروندهٔ این بازمانده (: اثر) باستانی به همراه کاخ بهرام پنجم در سروستان با نام محور ساسانی پارس (: فارس) که در برگیرندهٔ دژ (: قلعه) دختر، سنگنگارهٔ تاجستانی اردشیر در رودخانهٔ تنگاب، سنگنگارهٔ نبرد اردشیر، کاخ اردشیر، میل باستانی شهر گُور و کاخ ساسانی سروستان برای جهانی شدن در دست تهیه است و برای سال آینده و پس از پروندهٔ جهانی شهر شوش به سازمان فرهنگی، دانشی (: علمی) یونسکو میرود و رسیدگی و توجه به آن بسیار مهم و بایسته (: ضروری) است. زیرا اگر بهدرستی از آن پاسداری و نگهداری نشود و مدیران فرهنگی کشور که مسوولی به عنوان نمایندهٔ ایران از این پرونده دفاع خواهد کرد نتواند سازمان یونسکو را خرسند (: قانع) کند، سهم ایران از میان میرود و به گفتهای میسوزد.
از همین روی باید همهٔ مدیران فرهنگی کشور و استان به ویژه میراث فرهنگی همهٔ هم و غم و انرژی خود را بر روی این پرونده بگذارند تا برگ زرین دیگری بر بالندگی و سرافرازیهای ایران در نماگاهِ (: صحنهی) جهانی افزوده شود تا با شناخت بیشتر کشورمان در جهان امروز، بتوانیم فرهنگ کهن و سِتُرگ خود را به جهانیان برای دگر بار بشناسانیم.
از سوی دیگر، با جایگزین کردن پیشهٔ (: صنعت) گردشگری به جای نفت، کاری سودمندتر برای مردم کشور به ویژه آن منطقه پدیدار کنیم و ایران را از رکود اقتصادی که امروزه گریبانگیر کشور شده نجات دهیم.
نهادهای (: موضوعی) که باید به آن توجه کرد و پرداخت این است که در قانونهای میراث فرهنگی و زیستبوم بایسته است بازنگری انجام گیرد، زیرا در این زمینه با ناتوانی (: ضعف) قانون روبهرو هستیم و بهتر است هر چه زودتر نمایندگان خانهٔ ملت (: مجلس) در این زمینه طرح فراگیر (: جامع) و کاملی را به تصویب برسانند تا دیگر هیچ نهاد، ارگان یا فردی با بیتوجهی به قانونهای یادمانها و زیستبوم کشور به آنها دستاندازی نکند و کسانی را که خلافی انجام میدهند، بتوان در برابرشان با قانونهای استوار و محکم ایستادگی کرد.
جانشین (: معاون) میراث فرهنگی استان در همین زمینه به اَمرداد میگوید: «ما با ساختوسازهای پایا (: دائم) به هیچ روی موافق نیستیم و این فرد از سازمان میراث فرهنگی درخواست آگاهی نگرفته است».
عبدل رضا نصیری اصل ادامه میدهد: «سازمان میراث فرهنگی از این فرد شکایت کرده و پروندهٔ آن در حال پیگیری است و اجازهٔ دنبالهٔ کار را به او نمیدهیم».
کارشناسان و کُنشگران (: فعالان) میراث فرهنگی و گردشگری نیز، در این زمینه نگرانند و بارها به اینگونه دستاندازی و بیمهریها اعتراض کرده و خواستار توجه و رسیدگی همهٔ نهادهای فرهنگی کشور بهویژه به یادمانهایی که در نوبت جهانی شدنند، هستند تا خدای ناکرده در برابر مردم و آیندگان شرمنده نباشیم.
سعید فلاح فر، کارشناس میراث فرهنگی در همین زمینه به اَمرداد میگوید: «ثبت سازهها و میدانهای (: محوطههای) تاریخی در سیاههٔ بازماندههای تاریخی ملی و جهانی پیرو (: تابع) قانونهایی از جمله رعایت ضوابط حریم است».
این استاد دانشگاه ادامه میدهد: «رعایت چشم انداز (: منظر)، یکی از اصول ثابت در سنجههای (: معیارهای) ثبت جهانی به شمار میآید. اما دانسته نیست که چرا این روزها هر میدان و یادمانی که نامش در انتظار ثبت جهانی دیده میشود مورد دست درازی (: تعرض) قرار میگیرد؟!».
فلاح فر دربارهٔ دشواریهای یادمانهای در انتظار ثبت جهانی و ارزش پاسداشت این گونه بازماندهها میافزاید: «نمیدانم شاید برخی گمان میکنند تنها با توپ و تَشر و ناسزا میتوان از تهاجم فرهنگی پیشگیری کرد. شاید این گروه بر آنند که در انزوای فرهنگی میتوان رشد فرهنگی کرد؟!».
کاخ اردشیر بابکان که از آن با نام نخستین کاخ گنبددار ساسانی نام میبرند در کنار چشمهای کهن و جوشان در دشتی بسیار زیبا که ویژگیهایش (: توصیفش) در دفترها و یادداشتهای جهانگردان باختری (: غربی) و همچنین دفتر گرانبهای «آثار العجم» از فرصت الدوله شیرازی آمده، یکی از کاخهای شگفتانگیز و بیهمتای ایران است که هنوز پس از سدههای دراز، چشمنواز و گیرا است و هر روزه گردشگران بسیاری را به سوی خود میکشاند.
کاخ اردشیر بابکان در ۱۰ کیلومتری شهرستان پیروز آباد و ۱۰۰ کیلومتری جنوب خاوری (: شرقی) شیراز جای گرفته است.
در زیر نگارههایی (: تصاویری) که چند روز پیش در غروب و هوای ابری گرفته شده است را ببینید:
عکس : سیاوش آریا
سپاس از نوشتار فارسی 🙂
دلم گرفت از این همه جفا به هویت و تاریخمان