نشست بررسی ضرورت احیای گنبد مسی آرامگاه حافظ برگزار خواهد شد.
با گذشت ۷۷ سال از ساخت آرامگاه حافظ، پوشش مسی گنبد، بر خلاف آنچه طراح در جهت همخوانی با کاشیکاریهای درون گنبد انتظار داشته، زنگاری نشده است. در صورتیکه آنچه در طول قرنها باعث محبوبیت فلز مس به عنوان پوششی ایدهآل برای سقفها بوده نه تنها جنبهٔ زیباییشناسانهٔ رنگ شاخص زنگار آن، بلکه ویژگی منحصربفرد آن در جهت حفاظت از فلز مس در برابر شرایط جوی و در نتیجه مقرونبهصرفه بودن آن در قیاس با طول عمر بالایش در برابر سایر فلزات میباشد. حال این سؤال پیش میآید که آیا در صورت عدم تشکیل لایهٔ زنگار نیز همچنان مس یک پوشش ایده آل با طول عمر بالاست؟ روش مورد استفاده در این تحقیق تعیین محدودهٔ آب و هوایی شهر شیراز و قیاس تطبیقی اثرات آن با نمونهٔ مشابه در سایر نقاط جهان، بررسی واکنشهای آزمایشگاهی و مطالعهٔ نمونههای موردی مشابه از منظر مرمتی میباشد.
جمعبندی بررسیها نشان داد که به علت عدم شکلگیری کامل لایهٔ زنگاری، پوشش مسی گنبد همچنان در حال خوردگی است و به مرور زمان و بر اثر بارشهای اسیدی تحلیل میرود؛ لذا انجام اقدامات عملی در جهت حفاظت از آرامگاه حافظ ضروری مینماید.
در ارتباط با گنبد مسی آرامگاه حافظ، مرحوم علی سامی (سرپرست وقت ساخت آرامگاه) در کتاب شیراز شهر جاویدان آورده است: «پوشش مسی از آن جهت انتخاب گردیده که مس به مرور زمان اکسیده میشود و رنگ زنگاری زیبایی مانند کاشی پیدا خواهد کرد.» (۱۳۶۳، ص ۲۸۶)
اکنون اما با وجود گذشت حدود هشت دهه از زمان پایان ساخت آرامگاه حافظ به سال ۱۳۱۶، نه تنها نیت خالق اثر، که همان فرآیند طبیعی زنگاری شدن پوشش مسی گنبد بوده، محقق نشده بلکه نگارندگان را با سؤالات ذیل مواجه ساخت:
· آیا این پوشش همچنان فرآیند زنگاری شدن خود را طی میکند و یا اینکه این فرآیند متوقف شده است؟
· ماهیت پوشش فعلی تا چه میزان مخرب بوده و ضرورت احیای گنبد مسی آرامگاه حافظ به چه میزان است؟
· عوامل ایجاد عدم تعادل در فرآیند طبیعی زنگاری شدن پوشش مسی چه بوده و راهکارهای احیای آنچه هستند؟
به دلیل جایگاه ویژهای که حافظ در میان مردم جهان دارد؛ پرداختن به ابعاد وجودی آن جنبههایی ملی و فراملی مییابد.
اهمیت مذکور نگارندگان را بر آن داشت تا به بررسی میزان ضرورت احیای گنبد مسی آرامگاه حافظ پرداخته و از رهگذر آن گامهای مثبتی برای صیانت از این میراث با ارزش بشریت برداشته شود.
اهداف این پژوهش در وهلهٔ اول آگاهی بخشی و ایجاد دغدغهٔ خاطر عمومی نسبت به موضوع و در نهایت معرفی راهکارهای لازم در خصوص حفاظت از تأثیرگذارترین بنای تاریخی شیراز میباشد.
«نظرات، فقط به صورت نوشتار پارسی و مرتبط با موضوع منتشر میشوند»
«با ورود به این لینک، وارد قسمت بحث آزاد شوید»
احتمالا میخواستن به رنگ سبز مثل رنگ مجسمه آزادی نیویورک در بیاد (اون هم مسی هست). شاید رطوبت کم بوده، یا جنس مسش مرغوب نبوده. به هر حال اگر اشتباه محاسباتی رخ داده نباید روش تعصب داشت.
بله طراح آرامگاه میخواسته که به رنگ فیروزه ای دربیاد ، رنگ فیروزه ای در معماری ایرانی-اسلامی کاربرد گسترده ای داره، مثل کاشیکاری های زیر گنبد که رنگ غالب فیروزه ای هست و یا مثل سقف آرامگاه سعدی و هزاران مثال دیگه ، بله مجسمه آزادی از مس هست، نه فقط مجمسه آزادی که در اروپا و آمریکا هزاران مثال از کاربرد مس وجود داره که به دلیل تشکیل لایه زنگاری به مرور زمان از خطر خوردگی در امان هستند در صورتی که این پوشش فقط بحث رنگ نیست بلکه محافظ اصلی فلز مس در برابر شرایط جوی هم هست ! با عدم تشکیل این پوشش خوردگی فلز مس ادامه یافته و از آنجا که اکسید مس یک ترکیب با قابلیت حلالیت بالاست به راحتی در باران های اسیدی حل میشود !
درود
در مورد صفحه های مسی گنبد حافظیه دکتر محیط طباطبایی از اساتید برجسته ی دانشگاه و رئیس سابق میراث تهران گفتند : این صفحه های مسی در واقع بیش از ۳۰۰ سال قدمت داره . چون این صفحات در واقع مربوط به گنبد شاه اسماعیل صفوی بوده که پس از تخریب و انتقال به انبار موزه ایران باستان ، در هنگام ساخت آرامگاه حافظ و با تدبیر مرحوم آندره گدار معمار و مستشرق فقید فرانسوی در گنبد آرامگاه حافظ استفاده شد .
مطالب فوق از قول دکتر محیط طباطبایی و نقل به مضمون آورده شد و صحت و سقم آن به صورت مجزا از طرف بنده تحقیق نشده است .
بله فرمایش شما درست است، اگر به پوستر دقت کرده باشید جناب محیط طباطبایی خودشون از سخنرانان همایش هستند
حتما باید شرایط خاص رطوبتی باشه یا اینکه مستقیما زیر آفتاب نباشه تا آبی فیروزه ای بشه. یادم میاد سیم های مسی برق هم بعد از مدتی به رنگ مشکی در میومد.به هر حال همین رنگ مشکی هم خودش جذابیت ویژه ای به حافظیه داده و شاید هم از رنگ هدف زیبا تر باشه.
بله شرایط خاصی بر فرآیند اکسید شدن مس حاکم هست که مهمترین آنها رطوبت ، میزان آلاینده های هوا، فرم سقف، میزان ناخالصی و عوامل بسیار دیگه ای بر این فرآیند پیچیده تاثیرگذارند اما در مورد رنگ باید گفت که در این مورد رنگ در درجه ی دوم اهمیت هست ، موضوعی که در حال حاضر در اولویت هست جلوگیری از ادامه ی خوردگی ورقه ی مسی سقف هست