گیاهان مختلفی بر روی سازهها و کتیبههای محوطه تاریخی نقش رستم در حال رویش هستند که این رویشها باعث تخریب خاموش و مداوم بنا میشود.
به گزارش شیراز ۱۴۰۰ و به نقل از مهر، محوطه تاریخی نقش رستم در فاصلهٔ ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد.
این اثر شامل آرامگاه چهار تن از پادشاهان هخامنشی، نقش برجستههای متعددی از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و آثار مختلف دیگری است.
یکی از نکاتی که همواره این آثار سنگی تاریخی را مورد خطر جدی قرار داده رویش گیاهان در این سازههاست که باعث میشود در طول زمان تخریبهای جدی متوجه این آثار ارزشمند شود.
رویش گیاهان در کتیبهها و نقش برجسته نقش رستم باعث شده ترکهای مشهودی در این بناها ایجاد شود که کارشناسان عقیده دارند این گیاهان آسیبهای جدی را به بنا وارد میکند.
مشاور برنامهریزی خانه فرهنگ جاودان در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: رویش گیاهان نهتنها در کتیبههای نقش رستم بلکه در دیگر بناهای تاریخی نیز میتواند در درازمدت تأثیرگذار بوده و روند تخریب بنا را تسریع بخشد.
امین طباطبایی بابیان اینکه رویش گیاهان در تخریب بنا تأثیرگذار است، اظهار داشت: یکی از دلایل اصلی رویش گیاهان در کتیبههای نقش رستم به نزدیکی این بنا به پتروشیمی و افزایش میزان رطوبت و بارانهای اسیدی مربوط میشود.
وی افزود: این بارانهای اسیدی باعث افزایش رطوبت موجود در اطراف بنا و درنهایت رویش گلسنگ و گیاهان میشود که در درازمدت در تخریب این بنا مؤثر است.
وی با اشاره به خروج ترکیبات شیمیایی از پتروشیمی گفت: دود و ترکیبات شیمیایی که از پتروشیمی خارج میشود در هوا معلق مانده و با رطوبت ترکیب و سپس بهصورت باران اسیدی در تخت جمشید و نقش رستم میبارند.
طباطبایی در خصوص اثرات منفی این بارانهای اسیدی بر روی آثار تاریخی اظهار داشت: این بارانها باعث پوسیدگی و درواقع تخریب آرام و مدام آثار میشود.
وی گفت: سنگهایی چون مرمر، سنگآهک و ماسهسنگ که حاوی کلسیت هستند، بیشترین آسیب را در اثر بارش بارانهای اسیدی در هوای آلوده متحمل میشوند و ترکیبات طبیعی و مصنوعی موجود در آلودگی هوا که بیشترین سهم را در فرسودگی سنگ دارند و به رشد گلسنگها بهطور فاجعه باری کمک میکنند.
مشاور برنامهریزی خانه فرهنگ جاودان بابیان اینکه ریشههای این بوتهها نیز میتواند در فشار آوردن به کتیبه و درنهایت تخریب آن مؤثر باشد، اظهار داشت: با عمیقتر شدن ریشه گیاهان احتمال میرود که صدمات زیادی به بناها وارد آید زیرا ریشه گیاهان در بین سنگها رشد کرده و در طول زمان موجب متلاشی شدن سنگها میشود.
وی افزود: علاوه بر به وجود آمدن ریشه این بوتهها در داخل کتیبه شرایط برای لانه گزینی پرندگان فراهمشده که این امر نیز بهنوبه خود در از بین بردن کتیبهها مؤثر است.
وی با تأکید بر اینکه باید از رویش گیاهان در بناهای تاریخی جلوگیری شود، بیان کرد: ازاینرو میتوان ادعا کرد رطوبت ناشی از کارخانه پتروشیمی نیز شرایط را برای رویش این گیاهان فراهم میکند.
طباطبایی با تأکید بر اینکه برای جلوگیری از رویش این گیاهان راههای مختلفی وجود دارد، بیان کرد: یکی از این راهها استفاده از داروهای مخصوصی است که به گیاهان میزنند تا از رویش آنها جلوگیری به عملآورند و درعینحال برای سازهها نیز ضرری ندارد.
یک کارشناس میراث فرهنگی نیز با اشاره به رشد گیاهان و حتی گندم در نقش رستم و تخت جمشید به خبرنگار مهر گفت: سمپاشی و از بین بردن گیاهان در مجموعه تخت جمشید از مدتی قبل آغاز و طی چند روز گذشته به اتمام رسیده است.
وی بیان کرد: در این راستا سمپاشی در نقش رستم نیز طی چند روز آینده آغاز میشود درحالیکه باید این اقدام در بهمن و اسفندماه صورت میگرفت.
به گزارش مهر، درگذشته اعتبارات این دو مجموعه بهصورت مستقیم از تهران به خود پایگاه اختصاص مییافت اما از سال ۸۸ که اعتبارات بهصورت استانی پرداخت میشود مشکلاتی به وجود آمده است.
رویش این گیاهان در بنا مشکلات زیادی را به وجود میآورد و باعث ایجاد ترک یا پودر شدن سنگها میشود که همواره کارشناسان امر نسبت به این خطرات جدی هشدارهای مختلفی دادهاند.
اون عمو زنجیر باف ها کجان الان
رفتن صف ساندیس
فاجعه ست.آدم دلش به درد میاد.
برخی از افراد از خداشون هست که این بلا سر این مجموعه ها بیاد.
مگر یادتون رفته اول انقلاب میخواستند به دستور آقای خلخالی تخت جمشید رو نابود کنند؟
حالا سپردنش دست عوامل طبیعی …
چرا جلو این کتیبه ها رو با شیشه نمی پوشانند تا از گزند باد و باران و مهمتر از همه اسیب های انسانی محافظت بشه؟
صحنه های بسیار ناراحت کننده ای هست . البته عدم رسیدگی به این میراث ماندگار جهانی محدود به رویش گیاهان خودرو و تشکیل گلسنگها نیست. عمق فاجعه و عدم رسیدگی و بی اهمیتی به این میراث هویتیمان بالاتر از مسایل این چنینی هست. حیف که خیلی چیزها را خیلی جاها نمیتوان گفت حیف…..
صد بار لب گشودم و بیرون نریختم،
خون ها که موج می زند از سینه تا لبم
لب وعده کرده بود که گوید غمم به دوست
وقت است اگر به وعده نماید وفا لبم
(عرفی شیرازی)
بچه ها یه چیزی میگم نگید نه !
میگم همون بهتر که بسیاری از کتیبه ها و سنگ نگاره های امپراطوری پارس الان تو موزه های فرانسه ، انگلیس و امریکا هست
اینطوری حداقل میدونیم اونجا سالم میمونن و هستن افراد دلسوزی که مراقبت کنن ازشون